De interstellaire komeet 3I/ATLAS heeft de laatste tijd veel aandacht getrokken, niet alleen van wetenschappers, maar ook van het grote publiek. Dit is de derde bevestigde object dat uit de interstellaire ruimte ons zonnestelsel is binnengekomen. Ondanks dat er fantasticale en schokkende, maar ongefundeerde animaties en verklaringen op internet circuleren, is het belangrijk om een nuchtere houding te behouden. Recent heeft NASA nieuwe beelden van deze komeet gepresenteerd tijdens een persconferentie op 19 november.
De foto’s werden genomen door 12 verschillende NASA-sondes, wat wetenschappers in staat stelt om 3I/ATLAS te bestuderen vanuit meerdere perspectieven. Dit biedt hen de kans om te onderzoeken op welke manieren de samenstelling van deze komeet verschilt van de klassieke kometen die binnen ons zonnestelsel zijn ontstaan. Door het bestuderen van dit unieke object, krijgen de wetenschappers waardevolle inzichten over andere sterrenstelsels.
De Amerikaanse sondes hebben de dichtste beelden van 3I/ATLAS vastgelegd toen de komeet dicht langs de rode planeet Mars vloog, op ongeveer 30,5 miljoen kilometer afstand. De Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) wist enkele van de meest gedetailleerde opnames te maken, terwijl de MAVEN-sonde (Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN) ultraviolet beelden verzamelde om het samenstelling van de komeet te analyseren. Ook de Perseverance-rover op het oppervlak van Mars heeft getuigenissen van deze gebeurtenis vastgelegd.
Bovendien hebben verschillende NASA-heliofysische missies de beweging van 3I/ATLAS gevolgd terwijl deze zich achter de zon bevond, waarin het vanaf de aarde niet zichtbaar was. De STEREO-sondes (Solar Terrestrial Relations Observatory) hebben beelden tussen 11 september en 2 oktober gemaakt, en de Europese-Amerikaanse SOHO-sonde (Solar and Heliospheric Observatory) heeft waarnemingen gedaan tussen 15 en 26 oktober. Deze beelden zijn cruciaal voor het begrijpen van de staart van de komeet. Het is de eerste keer dat NASA-missies in de heliofysica expliciet een object van buiten ons sterrenstelsel hebben geobserveerd.
De Amerikaanse missies Psyche en Lucy, die zich op verschillende banen naar asteroïden bevinden, hebben ook 3I/ATLAS gefotografeerd. Op 8 en 9 september heeft de Psyche-sonde vier observaties gedaan in een tijdsbestek van acht uur over een afstand van 53 miljoen kilometer. Deze beelden helpen wetenschappers de baan van de komeet nauwkeuriger te bepalen. Daarbij heeft de Lucy-sonde op 16 september een serie foto’s gemaakt vanuit een afstand van 386 miljoen kilometer, wat indrukwekkend is en gedetailleerd inzicht biedt in de coma en staart van de komeet.
De komeet 3I/ATLAS werd op 1 juli ontdekt door de ATLAS-telescoop (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) in Chili, gefinancierd door NASA. Zelfs in diezelfde maand werd het object waargenomen door de Hubble-telescoop, de James Webb-telescoop en de SPHEREx-telescoop (Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization and Ices Explorer). De interstellair komeet zal het dichtst bij de aarde komen op vrijdag 19 december, op een afstand van 273 miljoen kilometer, wat ongeveer het dubbele is van de afstand van de aarde tot de zon. NASA heeft aangekondigd dat zij 3I/ATLAS blijven volgen naarmate deze door ons zonnestelsel reist, en in de lente van 2026 zal de komeet de baan van Jupiter passeren voordat deze ons zonnestelsel verlaat.
