Een nieuw vooronderzoek suggereert dat onze nieuwste interstellaire bezoeker, komeet 3I/ATLAS, mogelijk op weg is naar een laatste angstaanjagende ontmoeting voordat hij ons zonnestelsel in 2026 verlaat. Het onderzoek, dat zich richt op dynamische simulaties van het object, probeert ook de route van 3I/ATLAS bij vertrek te analyseren, evenals het pad dat het naar ons heeft geleid.
Als je op de hoogte bent van de wetenschapsnieuwtjes, weet je waarschijnlijk al het verhaal van ons derde bevestigde interstellaire object. Maar als je “de interstellaire bezoeker” noemt tegen anderen, krijg je waarschijnlijk een verbaasde blik en een geruststellende toon in ruil. Voor degenen onder jullie die niet bekend zijn, laten we het kort samenvatten.
Op 1 juli 2025 ontdekte het Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System een object dat met een ongewoon hoge snelheid (ongeveer 58 kilometer per seconde) door ons zonnestelsel raasde. Het object werd al snel bevestigd als een interstellair object, de derde die we tot nu toe hebben bevestigd, na 1I/’Oumuamua en 2I/Borisov.
Hoewel er veel nadruk is gelegd op dubieuze en onnodige claims dat 3I/ATLAS een interstellaire ruimteschip zou zijn, is dat niet het geval. Dit maakt het echter nog steeds interessant; we hebben het tenslotte over een bezoeker van een andere ster die ons aanwijzingen kan geven over de omgeving in een ander deel van de Melkweg.
In het nieuwe onderzoek, dat nog niet is beoordeeld door vakgenoten, probeert het team het pad van onze snelste interstellaire bezoeker tot nu toe te modelleren, zowel in het verleden als in de toekomst. Laten we dit chronologisch doen.
Tot nu toe zijn astronomen niet helemaal zeker uit welk deel van onze sterrenstelsel het object afkomstig is. Er zijn suggesties gedaan dat het misschien afkomstig is uit de “dikke schijf” van de Melkweg. “Dit ding komt veel sneller binnen dan de andere twee, maar het valt binnen de bereik van snelheden die we zouden voorspellen voor objecten. We denken niet dat dat opmerkelijk is, maar het beweegt snel op en neer ten opzichte van het vlak van de sterrenstelsel in een verticale snelheid, dus het geeft ons een aanwijzing over waar het vandaan komt,” legde Chris Lintott, professor in astrofysica aan de Universiteit van Oxford, uit. “Ons model voorspelt dat het van een ster in de dikke schijf van de sterrenstelsel komt.”
De meest recente bevindingen wijzen erop dat komeet 3I/ATLAS waarschijnlijk van een oude ster in de dikke schijf komt en dat deze mogelijk langer daarbuiten is geweest dan de leeftijd van ons zonnestelsel. Echter, deze bevindingen zijn vol onzekerheden, gezien de complexiteit van de taak. Een andere studie die probeerde zijn oorsprong te identificeren, gaf aan dat het waarschijnlijk geen directe ontmoeting had gehad in 10 miljoen jaar voordat het ons zonnestelsel bereikte.
Het team bekeek de nauwe ontmoetingen die het interstellaire object zal hebben voordat het ons zonnestelsel verlaat. “De komeet 3I zal zeker te maken krijgen met verstoringen van zowel Mars als Jupiter tijdens hun respectieve náaste benaderingen,” aldus het team. “Het effect van Jupiter zal groter zijn omdat de komeet heel dicht bij het Hill-radius van Jupiter passeert.”
Kortom, op 16 maart 2026 kan 3I/ATLAS een koersveranderende ontmoeting hebben met onze grootste gasreus, Jupiter. De niet-gravitationale versnelling van het object is echter nog onzeker. Het modéliseren van de effecten van uitgassing, vond het team dat versnellingen onder 10−7 au per dag “verwaarloosbaar” effect op zijn pad zouden hebben, terwijl versnellingen van de orde van 10−6 tot 10−5 au per dag de toekomstige baan van het object aanzienlijk kunnen veranderen.
Hoewel er meer observaties nodig zijn, suggereert het team dat de beste tijd om naar het object te kijken is wanneer het dicht bij Jupiter komt. “De optimale periode voor observatie is van 9 tot 22 maart 2026,” concludeert het team.
