Een groep sterrenkundigen heeft op basis van een nauwkeurige kaart van verre radiogalaxieën ontdekt dat de aarde sneller door de ruimte beweegt dan voorheen werd aangenomen.
Radiogalaxieën zijn zo ver weg dat hun eigen beweging verwaarloosbaar is in vergelijking met de onze. Dit maakt ze tot een ideaal referentiepunt voor sterrenkundigen om onze beweging in het universum te meten.
De snelheid van de aarde door de ruimte is indrukwekkend. Ons zonnestelsel, samen met de aarde, draait rond het centrum van onze melkweg, de Melkweg, met een snelheid van ongeveer 792.000 kilometer per uur. Een volledige omwenteling rondom het Melkwegcentrum duurt naar schatting 225 miljoen jaar.
Naast onze eigen snelheid, geloven sterrenkundigen dat de hele Melkweg zich ook met een aanzienlijke snelheid door de ruimte verplaatst, ongeveer 2,1 miljoen kilometer per uur. Dit is deel van de beweging van lokale sterrenstelsels die zich naar een nog groter sterrenstelsel bewegen.
Recentelijk hebben sterrenkundigen van de Universiteit van Bielefeld in Duitsland berekend dat de eigen snelheid van de aarde veel hoger zou zijn dan eerder gedacht, met een snelheid die meer dan drie keer zo groot is als eerdere schattingen.
Het onderzoek is uitgevoerd door een gedetailleerde kaart van radiogalaxieën in de ruimte te maken. Radiogalaxieën zijn zo genoemd omdat ze sterk radiogolven uitstralen in vergelijking met gewone sterrenstelsels.
Dergelijke radiogalaxieën bevinden zich vaak miljarden lichtjaren verderop. Hun beweging op grote afstand is verwaarloosbaar in vergelijking met de onze, waardoor ze een stabiele achtergrond bieden voor sterrenkundigen om onze beweging te meten, inclusief die van ons zonnestelsel.
De sterrenkundigen hebben deze radiogalaxieën bijzonder nauwkeurig in kaart gebracht door gegevens van drie verschillende radiotelescopen te combineren. De diepste kaart werd gemaakt met behulp van het Europese LOFAR-netwerk van radiotelescopen.
Door de resultaten van LOFAR te combineren met de gegevens van twee andere radiotelescopen, konden onderzoekers de verdeling van de radiogalaxieën met uitzonderlijke precisie berekenen. Deze verdeling geeft inzage in hoe de radiogalaxieën door de ruimte zijn verspreid.
De metingen toonden aan dat deze verdeling in de richting van de aarde op grote schaal meer dan drie keer zo groot is als eerder voorspeld.
Met behulp van deze verdeling van radiogalaxieën konden sterrenkundigen onze beweging in de ruimte meten, met de veronderstelling dat het universum op grote schaal “in rust” is.
De nieuwe berekeningen impliceren dat ons zonnestelsel, en dus de aarde, zich met een snelheid door de ruimte beweegt die meer dan drie keer zo snel is als eerder werd gedacht. “Een andere mogelijkheid is dat de radiogalaxieën zich niet zo gelijkmatig in de ruimte hebben verspreid als onderzoekers aanvankelijk dachten”, zegt kosmoloog Dominik J. Schwarz van de Universiteit van Bielefeld. Zelfs dan zouden huidige modellen opnieuw moeten worden bekeken.
Dit onderzoek is gepubliceerd in Physical Review Letters.
