De interstellair komeet 3I/ATLAS, ontdekt door NASA, heeft wetenschappers verrast na een onverwachte structurele anomalie. De “antestaart” die naar de zon wees, en het daaropvolgende verdwijnen ervan, vervangen door een conventionele staart, hebben onderzoekers intrigeert, wat heeft geleid tot een intens debat over de samenstelling en oorsprong ervan. Hoewel de komeet geen risico voor de aarde met zich meebrengt, biedt hij een unieke kans voor wetenschappelijk onderzoek.
Gevonden in juli door NASA-astronomen, trok komeet 3I/ATLAS recentelijk opnieuw wereldwijde aandacht na de publicatie van een foto die een abrupte en totaal onverwachte verandering in zijn structuur toont. Gecatalogiseerd als het derde interstellaire object dat ons zonnestelsel binnenkomt, na ‘Oumuamua (2017) en 2I/Borisov (2019), blijft ATLAS de wetenschappers verbazen met zijn ongewone gedrag.
Een Onmiskenbaar Verschijnsel: De Antestaart
Het eerste signaal was de ‘antestaart’ die naar de zon wees. Dit fenomeen viel onmiddellijk op nadat de komeet was ontdekt. In tegenstelling tot traditionele kometen, die staarten vertonen die van de zon afwijzen door de zonnewind, vertoonde 3I/ATLAS een antestaart, een straal van materiaal gericht op de ster.
Volgens berichten bestond deze structuur uit een ongebruikelijke mix van kooldioxide, water, sporen van cyanide en een nooit eerder gezien nikkel-legering, vergelijkbaar met die geproduceerd door menselijke industriële activiteiten. Astronomen die het object met de Noordse optische telescoop op de Canarische Eilanden observeerden, beschreef zijn gedrag als “vreemd” en “moeilijk te verklaren met huidige modellen”.
Een Tweede Alarmerend Fenomeen: Het Verdwenen van de Staart
De anomalie bereikte een nieuw niveau op 5 november 2025, toen NASA beelden publiceerde waaruit bleek dat de antestaart verdwenen was en vervangen door een conventionele, uitgebreide en heldere staart. Schattingen geven aan dat deze staart tegenwoordig meer dan 56.000 kilometer lang is, aangedreven door een massa verlies van ongeveer 13% na het perihelion en een ongewone versnelling die niet overeenkomt met de typische vervluchtiging van kometen.
De Hubble- en James Webb-telescopen detecteerden andere fenomenen die de twijfels vergrootten:
- Er wordt aangenomen dat een opmerkelijke verandering in de kleur van de komeet, die nu blauwe tinten vertoont, gerelateerd is aan geïoniseerd koolmonoxide.
- Een extreme mate van polarisatie in het weerkaatste licht, een ongekend gedrag bij bestudeerde kometen tot nu toe.
- Plotselinge variaties in de activiteit van de kern, die niet compatibel zijn met de sublimatiemodellen die het gedrag van andere ijzige lichamen verklaren.
Deze patronen hebben verschillende wetenschappelijke teams ertoe aangezet om hun hypothesen over de samenstelling, oorsprong en dynamiek van dit soort interstellaire bezoekers opnieuw te overwegen.
Stelt Deze Komeet Een Bedreiging Voor de Aarde Voor?
Volgens NASA vormt de komeet geen gevaar voor de aarde. “De passage van 3I/ATLAS zal plaatsvinden op een afstand van honderden miljoenen kilometers en vormt geen bedreiging voor het menselijk leven of de aardse infrastructuur,” aldus een verklaring. Toch zijn experts het erover eens dat de komeet een uitzonderlijke wetenschappelijke kans biedt om het onderzoek naar hemellichamen in dit en andere zonnestelsels voort te zetten.
Wat uiteindelijk verbazingwekkend is, is dat iedereen, overal ter wereld, de komeet kan observeren met een telescoop. Dit heeft ertoe geleid dat veel enthousiaste amateur-astronomen foto’s van hun waarnemingen op sociale media delen.
