Het begrijpen van hoe ons zonnestelsel beweegt binnen de Melkweg is uitzonderlijk complex. Nieuwe observaties lijken echter een traject te onthullen dat in sterke tegenspraak is met bestaande simulaties.
Afstandelijke sterrenstelsels zenden radiosignalen uit die geïnterpreteerd kunnen worden om hun beweging te bepalen. Met voldoende nauwkeurige metingen kunnen wetenschappers vaststellen of een signaal van ons af beweegt of juist dichterbij komt.
Deze methode werd gebruikt om te begrijpen hoe ons zonnestelsel door onze galaxie reist, en de verrassende resultaten zijn gepubliceerd in Physical Review Letters. De studie, geleid door onderzoekers van de Universiteit Bielefeld in Duitsland, schetst een scenario waarin onze zon drie keer sneller beweegt dan eerdere modellen voorspeld hadden.
Cruciale Observaties uit Europa
Het standaardmodel dat het universum beschrijft is gebaseerd op de oerknaltheorie, die uitlegt hoe materie in de loop van de tijd verspreid raakte. Dit omvat de expansie van het universum, een bepaalde snelheid waarmee materie zich verspreidt, en de vorming van de galactische structuren die we vandaag de dag kennen.
Deze nieuwe studie neemt echter een andere benadering door te vertrouwen op een specifiek instrument: Lofar, het Low-Frequency Array. Deze radiotelescoop is feitelijk een netwerk van ongeveer 20.000 antennes verspreid over Nederland, Duitsland, Polen, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Letland, Ierland en Frankrijk, inclusief het station in Nançay, in het departement Cher.
Dankzij de brede dekking kan dit Europese netwerk uitgebreide gegevens verzamelen over nabijgelegen en verre sterrenstelsels, evenals hun beweging ten opzichte van ons. Dit is bijzonder nuttig voor dit soort analyses, aangezien het doel is om onze eigen beweging te bepalen door ons te concentreren op een breed scala aan bronnen.
Een Snelheid van 3,7 Keer Groter dan Verwacht
Met deze methode konden de onderzoekers een werkelijk statistische benadering hanteren, waarbij bevestigingsbias werd vermeden dankzij de vele onafhankelijke waarnemingen. Uiteindelijk laat het gedetecteerde signaal weinig ruimte voor twijfel: de afwijking is veel sterker dan verwacht. Volgens de studie beweegt ons zonnestelsel 3,7 keer sneller dan eerder geschat.
De discrepantie is enorm en verrassend, vooral omdat deze in tegenspraak is met een model dat lange tijd als robuust werd beschouwd. Toch zijn de auteurs zeker van hun resultaten, onderbouwd door voldoende gegevens om de sterkte van hun theorie te bevestigen.
Bovendien kunnen deze nieuwe observaties bepaalde onregelmatigheden verklaren die recentelijk waargenomen zijn in quasars, waarvan de signalen niet helemaal overeenkwamen met de voorspellingen van de modellen.
Een Model dat Nog Steeds Imperfect is
Als dit waar is, waarom zo’n groot verschil? Geen reden tot paniek — ons zonnestelsel raast niet plotseling wild door de galaxie. De verklaring ligt waarschijnlijk in variaties in de manier waarop materie zich verspreidde over het universum na de oerknal.
Modellen gaan ervan uit dat deze verspreiding uniform in alle richtingen plaatsvond, afgezien van kleine onregelmatigheden. Een bevinding zoals deze suggereert echter dat deze variaties veel significanter kunnen zijn dan eerder gedacht.
Met andere woorden, ons standaard kosmologisch model moet mogelijk worden aangepast, aangezien het is gebaseerd op aannames die iets te idealistisch zijn om de werkelijkheid te weerspiegelen. Onderzoekers hopen deze conclusies verder te verfijnen met toekomstige observaties, met name via de Square Kilometre Array (SKA), een andere radiotelescoop die nog krachtiger is dan Lofar en die naar verwachting rond 2027 operationeel zal zijn.
Blijf verbonden met de toekomst van wetenschap, technologie en het milieu, waar je ook bent.
