Heeft Torino de potentie om weer de technologische hoofdstad van Italië te worden? Naar mijn mening absoluut! De huidige crisis in de auto-industrie doet denken aan een dramatisch moment in het verleden: toen in 1865 de Italiaanse hoofdstad eerst naar Florence werd verplaatst en vervolgens in 1871 naar Rome. Torino heeft niet alleen zijn politieke en economische centraliteit verloren, maar de stad raakte ook letterlijk uitgehold (ongeveer 50.000 inwoners verhuisden elders naartoe). De burgemeester van toen zette daarom in op industrialisatie, wat leidde tot een spectaculaire bloei die van Torino de hoofdstad van industrie, innovatie en mode maakte.
Terwijl Milaan de epicentrum van de Italiaanse financiën blijft, moet de Piemontese hoofdstad haar technologische superioriteit terug veroveren door gebruik te maken van een mix van elementen: van de herbestemming van vele verlaten gebieden tot het aantrekken van ’talenten’ die hier kunnen blijven. Hoge kwaliteit universiteiten en een volledig vernieuwde levenskwaliteit in de afgelopen 20 jaar zijn hierbij cruciaal. We moeten investeren in beleid dat de stad terugbrengt naar de excellentie van weleer, met een focus op ontwerp in plaats van productie (die elders kan plaatsvinden). Torino is een stad van kennis, met een enorm hoogwaardig knowhow dat optimaal moet worden benut. Energie transitie, stedelijke regeneratie, lucht- en ruimtevaart en kunstmatige intelligentie zijn de belangrijkste gebieden die aandacht nodig hebben.
De energie transitie, die momenteel als complex wordt ervaren, kan toegankelijk worden: het vereenvoudigen van processen is de sleutel om de verandering concreet en haalbaar te maken voor bedrijven, instellingen en burgers. Ook in dit domein zijn er kritische punten, maar initiatieven voor de tweede levenscyclus van zonnepanelen en alternatieve opslagsystemen zijn voorbeeldige en innovatieve projecten die tastbare resultaten opleveren voor de regio. Een effectief project voor stedelijke regeneratie kan van Torino opnieuw een aantrekkelijke stad maken voor investeringen en voor jongeren die de arbeidsmarkt betreden: de geschiedenis van de stad getuigt immers van haar metamorfische en regeneratieve natuur. De rol van het nieuwe algemene bestemmingsplan is hierbij van essentieel belang; dit moet gebaseerd zijn op duidelijke richtlijnen en constante dialoog tussen de publieke administratie en de belangrijkste actoren in de regio.
Hoewel de auto-industrie de afgelopen jaren de grote zieke van de regio is gebleven, komen er positieve signalen uit de ruimtevaartsector (die steeds sterker groeit, zoals blijkt uit de laatste analyses van Unioncamere Piemonte). Dankzij deze sector is Torino in de top tien van de steden gekomen die het beste in staat zijn om buitenlandse investeringen aan te trekken, zoals blijkt uit de ranglijst gepubliceerd door de Financial Times in de nieuwe editie van het rapport «European Cities and Regions of the Future 2025». Kunstmatige intelligentie, als een instrument dat – mits goed beheerd – de capaciteiten van de mens versterkt, vormt een andere belangrijke motor voor de wedergeboorte van Torino, waarmee het valse idee dat AI banen wegneemt wordt weerlegd. Een verantwoord en geïnformeerd gebruik van AI, waarbij zowel de beperkingen als vooral de potenties worden begrepen, zal het een uitbreiding van de mens maken in het kader van verhoogd inzicht.
De rol van de nieuwe generaties — nieuwsgierig, creatief en experimenteel — is essentieel om de stad van de toekomst te creëren: dit is één van de belangrijkste boodschappen van het congres «Van Koninkrijk naar Ingenieurskunst. De metamorfoses van Torino», dat het lokale Ingenieursgilde morgen (2 december) zal houden in de OGR, als onderdeel van het traditionele eindejaars evenement. Vier jonge vertegenwoordigers van de toekomst zullen de avond inleiden met hun presentaties, gevolgd door een paneldiscussie waaraan belangrijke lokale persoonlijkheden zullen deelnemen om samen het profiel van een weer prominente Torino te schetsen, waar ingenieurs een cruciale rol spelen.
