Orchideeënliefhebbers pleiten voor grotere bescherming van inheemse soorten die geconfronteerd worden met bedreigingen in hun leefomgeving. Sommige inheemse orchideeën worden steeds minder vaak gezien door de impact van menselijke activiteiten op het milieu.
In Zuid-Australië zijn er 162 endemische orchidspecies, waarvan meer dan de helft bedreigd wordt door ontwikkeling, onkruid, herbiciden en overbegrazing.
Wat staat er op de agenda? Orchideeënenthousiastelingen willen dat wandelaars en ontwikkelaars beter rekening houden met de bescherming van orchideeën en hun natuurlijke omgevingen.
In maart 1802, toen Matthew Flinders de Terra Australis rondde met de Investigator, registreerde zijn botanist Robert Brown de eerste waarneming van een Zuid-Australische orchidee. Het was een Genoplesium nigricans, gevonden in de buurt van Port Lincoln op het Eyre-schiereiland. Twee eeuwen later worden er nog steeds nieuwe orchideesoorten in de regio ontdekt, maar veel hiervan staan onder druk.
De gepensioneerde Shane Graves uit Elliston is geobsedeerd door inheemse terrestrische orchideeën en zegt het gelukkigst te zijn als hij met zijn digitale camera op zoek gaat naar onontdekte soorten in het bos. Hij heeft zelfs een orchidee naar zichzelf vernoemd — de Elliston leeuwerk orchidee, Prasophyllum gravesii, die hij ontdekte nabij de lokale golfbaan. “Geen mooie naam, maar het is mijn orchidee,” zei Mr. Graves.
Zijn passie voor inheemse orchideeën kwam voort uit zijn liefde voor fotografie. “Het is dat gevoel van een schattenjacht dat je krijgt wanneer je hier bent,” zei hij. “Ze zijn een beetje zoals Pokémon, je moet ze allemaal vinden.” De planten wekten zijn interesse nadat zijn vrouw een niet-gedocumenteerde soort ontdekte nabij Elliston tijdens een uitje van een fotografieclub.
Helaas heeft een muizenplaag de wortels vernietigd van de twee gevonden planten en na een decennium van droogte zijn er geen nieuwe orchideeën gegroeid en blijft de locatie kaal. Dit is een bekend verhaal voor andere orchideesoorten, waarbij het verlies van hun leefomgeving en schade door menselijke activiteiten de inheemse planten beïnvloeden.
Rosalie Lawrence, de websitebeheerder van de Native Orchid Society of South Australia, zei dat Zuid-Australië de minste hoeveelheid inheemse orchideeën van alle staten heeft en de enige is zonder epifytische orchideeën, die op andere planten groeien zonder aarde. Volgens Ms. Lawrence is Zuid-Australië de thuisbasis van 162 endemische orchideeënsoorten, waarvan meer dan de helft bedreigd is door ontwikkeling, onkruid, herbiciden en overbegrazing.
Ze voegde eraan toe dat orchideeën bio-indicatoren zijn van de gezondheid van de Australische bush omdat ze een lage tolerantie voor verandering of verstoring hebben. “Dit maakt orchideeën een potentiële vlaggenschip voor conservatiewerk,” zei ze.
Mr. Graves merkte op dat hoewel sommige Australische orchideeën eruitzien als de armere neven van de kleurrijke en grotere tropische soorten, er een goede reden is voor hun bescheiden uiterlijk. “Onze voorjaarsorchideeën kunnen [kleurrijk] zijn, maar de wintersoorten proberen zich te verbergen omdat kangeroes en andere dieren ze zullen opeten,” zei hij. “Ze proberen op te gaan in de omgeving in plaats van op te vallen.”
Wat betreft de overleving van de soorten, meldde June Niejalke, auteur van Native Orchids of South Australia — A Field Guide, dat de meeste orchideeën in Zuid-Australië voorkomen in gebieden met veel neerslag, terwijl andere in moerassen groeien of in drogere zones overleven. “Ze groeien helemaal tot Wilpena Pound en de Gawler Ranges, waar het water zich verzamelt en waar de kans groter is dat de orchideeën genoeg vocht krijgen om te overleven,” zei ze. “Je moet ze credit geven voor het groeien waar ze groeien — ze hebben zich aangepast aan vele verschillende leefomgevingen.”
Haar liefde voor orchideeën begon in haar vijftiger jaren toen ze haar 80-jarige tante meeneemde het bos in om naar ze te kijken. “Ze had haar wandelstok voorin mijn auto … en ze wees het raam uit en zei ‘zie, het is daar’, en ik moest uit de auto komen om te kijken,” zei Ms. Niejalke.
Ze merkte op dat er weinig nieuwe orchideeën worden erkend en gepubliceerd vanwege de manier waarop de inheemse soorten door middel van foto’s zijn geclassificeerd. De orchidee-expert zei dat DNA-technologie waarschijnlijk in de toekomst zal worden gebruikt voor de identificatie van soorten om nauwkeurigere namen en groepen te bieden.
In Zuid-Australië is het illegaal om enig deel van een inheemse orchidee te plukken. Mr. Graves zei dat hij contact zou opnemen met zijn lokale gemeente om de bescherming van endemische orchideeën in het Elliston-gebied te onderzoeken. “Sommige soorten bloeien … een periode van twee weken, en als je ze in die [tijd] niet vindt, zie je ze pas weer volgend jaar,” zei hij.
“Veel van hen hebben een zeer zwak wortelsysteem dat niet genoeg voedsel kan vinden, dus ze hechten zich aan schimmels in de grond. Als je het gewoon uitgraaft en probeert het in je tuin te planten, gaat het toch dood omdat die schimmel die het nodig heeft, niet in je tuin bestaat.”
Wayne Webber, voorzitter van de Port Lincoln Orchid Club, maakte zich zorgen dat ontwikkeling de lokale populaties orchideeën beïnvloedt. Hij zei dat een woningbouwproject en een nieuwe ontziltingsinstallatie in Billy Lights Point, goedgekeurd door SA Water, zijn goedgekeurd ondanks de zeldzame inheemse soorten in het gebied. Een woordvoerder van SA Water zei dat er geen bloeiende orchideeënplanten zijn verwijderd tijdens de vereiste vegetatieverwijdering.
Mr. Webber zei ook dat orchideeën bedreigd worden door fietsers die paden verbreden en orchideeënhabitats in andere overgebleven bosgebieden, grenzend aan het Parnkalla Trail in Port Lincoln, beschadigen. “Helaas is het een erg goede plek voor terrestrische orchideeën en je kunt hun fietspaden hier zien komen,” zei Mr. Webber.
De plantenliefhebber zei dat hij regelmatig door toeristen benaderd werd die lokale gebieden wilden verkennen naar orchideeën en hij wenste dat de gemeenschap beter zou zorgen voor de resterende habitats.
