Hoewel de wereld al lang overgestapt is op het SI-systeem met de eenheid Watt, blijft paardekracht een maatstaf als het gaat om motorvermogen. Dit verhaal is geworteld in gewoonten, de geschiedenis van de werktuigbouwkunde en marketinginspanningen die meer dan twee eeuwen geleden zijn begonnen.
De term “paardekracht” is ontstaan uit een marketingstrategie van de ingenieur James Watt in de jaren 1780. Hij gebruikte deze term om de prestaties van zijn stoommachine te beschrijven, en zo te bewijzen dat zijn product beter was dan de vroege modellen van uitvinder Thomas Newcomen. In een zakelijke overeenkomst werd Watt betaald op basis van de prestatieverbetering van zijn motor in vergelijking met de concurrentie.
Om een eenvoudige en begrijpelijke vergelijking te maken, definieerde hij één paardekracht als de capaciteit om 33.000 pond (ongeveer 14.969 kg) omhoog te tillen over een hoogte van 1 voet (0,3048 m) in één minuut. Deze technische berekening bleek niet alleen praktisch, maar ook een effectief marketinginstrument, want een gemiddeld paard produceert doorgaans slechts ongeveer 15 paardekracht.
Toen de Benz Patent-Motorwagen – de eerste auto ter wereld – in 1886 werd geïntroduceerd, werd in de pers van die tijd vermeld dat de motor bijna 1 paardekracht genereerde. Sindsdien is paardekracht snel uitgegroeid tot een onmisbaar promotioneel hulpmiddel voor autofabrikanten.
Advertenties aan het begin van de 20e eeuw, zoals die voor de Ford Model T (1908) met een motor van 20 paardekracht, de Plymouth (1935) met “82 paardekracht klaar om te gaan”, en de Hudson Eight (1940) met een vermogen van 128 paardekracht, illustreren de aantrekkingskracht van deze maateenheid. In 1949 markeerde de Oldsmobile Rocket 88, met 135 paardekracht, het begin van de “paardekracht oorlog” in het tijdperk van de Amerikaanse muscle cars, waardoor het begrip ‘paardekracht’ een integraal onderdeel van de autovercultuur werd.
Paardekracht in de moderne autowereld
Toch heeft de wetenschappelijke en industriële wereld zich ook in een andere richting ontwikkeld. In 1886 stelde William Siemens voor om de naam van James Watt te gebruiken als een eenheid van elektrisch vermogen, en in 1960 werd de Watt officieel erkend als eenheid binnen het Internationaal Stelsel van Eenheden (SI).
Vandaag de dag is de Koenigsegg Gemera de commerciële auto met het grootste vermogen ter wereld met maar liefst 2.300 paardekracht. Hoewel op de website “2,300 HP” wordt vermeld, gebruikt de autofabrikant de vertrouwde Europese eenheid “PS” (die eerder werd weergegeven bij de Koenigsegg One:1 – 1.360 kg/1 MW – 1.360 PS).
Verschillende landen die het metrische systeem gebruiken, zijn overgestapt op het meten van motorkracht in watt (W) of kilowatt (kW). Sommige gebieden gebruiken PS (afgeleid van het Duitse woord Pferdestärke, wat paardekracht betekent), dat zijn oorsprong heeft in de definitie van Watt. Voor elektrische voertuigen is kilowatt nog geschikter, aangezien dit de eenheid van elektrisch vermogen is.
Toch blijft paardekracht bestaan dankzij de volhardende kracht van gewoonten en culturele invloed. Net als het woord “high” in “highway” (snelweg), dat niet verwijst naar hoogte maar oorspronkelijk “belangrijk” betekent, blijft paardekracht een diepgaande taal-erfenis.
Verschillende eenheden van paardekracht
De huidige autobezitindustrie kent bovendien verschillende meeteenheden zoals HP/BHP (mechanische paardekracht) en PS/CV (Pferdestärke of metrische paardekracht), wat het vergelijken van motorvermogen verwarrend kan maken.
Neem bijvoorbeeld de BMW M5 Sedan: op de Duitse website van BMW staat dat de auto 727 PS heeft, terwijl deze in de VS 717 HP wordt vermeld. Beide zijn gelijk aan 535 kW. PS is de Duitse metrische paardekracht, die iets minder waard is dan BHP. Wanneer we naar kilowatt kijken, wordt het verschil duidelijker: 1 kW komt overeen met 1,341 BHP of 1,3596 PS.
Daarom kunnen twee voertuigen met gelijk vermogen in paardekracht niet werkelijk identiek zijn, afhankelijk van de gebruikte eenheid. De meeste internationale autofabrikanten gebruiken nog steeds de PS-eenheid (of vaak hp geschreven) om het vermogen “groter te laten lijken”, terwijl Amerikaanse fabrikanten BHP gebruiken.
Ondanks het feit dat paardekracht meer dan 200 jaar bestaat en er modernere meeteenheden zijn ontwikkeld, blijft het een essentieel onderdeel van hoe autofabrikanten de prestaties van voertuigen adverteren en is het een doel voor snelheid liefhebbers. Dit verklaart ook waarom het omzetten naar kilowatt leidt tot meer eenheid en transparantie in het licht van de globalisering van de auto-industrie. Ondanks de technologische veranderingen van verbrandingsmotoren naar het tijdperk van elektrische voertuigen, blijft deze term van meer dan 200 jaar oud tot op de dag van vandaag een rol spelen in de autobezitindustrie.
In de categorie Auto delen we interessante boekentitels met diverse boeiende onderwerpen. Tijdens ritten in onze voertuigen komen we vaak momenten van rust en ontspanning tegen, en boeken zijn een aangename metgezel in deze momenten.
