De COP30 is momenteel aan de gang in Belem, Brazilië, en het doel is om nieuw leven in te blazen voor de strijd tegen klimaatverandering, die momenteel in een dip verkeert. De wereldberoemde klimatoloog Jean Jouzel, Nobelprijswinnaar voor de Vrede, spreekt over de dringende noodzaak om nieuwe en ambitieuze beloften te doen die ons in staat stellen de wereldwijde temperatuurstijging onder de 2 °C ten opzichte van het pre-industriële tijdperk te houden.
Helaas zijn de huidige toezeggingen niet op de hoogte van de klimaatdoelen. Deze leiden ons waarschijnlijk richting een stijging van 3 °C, wat ernstige risico’s met zich meebrengt. Het succes van COP30 hangt af van onze capaciteit om actie te ondernemen en samen te werken. Er zijn ook belangrijke discussies over de ondersteuning van ontwikkelingslanden en het behoud van bossen, die cruciaal zijn voor het opslaan van koolstofdioxide.
De Amazone, de long van de aarde, stoot meer CO2 uit dan het absorbeert door ontbossing en verbranding. Deze achteruitgang roept vragen op. Bossen worden geconfronteerd met droogte, ziektes en andere uitdagingen. Frankrijk zelf verliest bijna de helft van de capaciteit om CO2 te absorberen binnen een tijdsbestek van tien jaar. Dit terwijl we hopen dat bossen meer CO2 zouden kunnen absorberen te midden van klimaatverandering.
Donderdag 21 november markeert een cruciaal punt. De eerdere COP-beloftes worden vaak niet nagekomen, wat vragen oproept over hun effectiviteit. Het is essentieel dat COP-overeenkomsten strenger worden, hoewel zonder deze evenementen het Paris Akkoord en de IPCC, de wereld zich op een koers richting +5 °C zou bevinden, met het huidige gebruik van hernieuwbare energie ongetwijfeld getroffen.
Terugkijkend op tien jaar na het Akkoord van Parijs, zien we dat het een doorbraak was met universele doelstellingen en de belofte om elke vijf jaar nieuwe toezeggingen te herzien. Maar, de ambitie ontbreekt, vooral sinds de Verenigde Staten, de op één na grootste uitstoter, hun bijdrage aan de inspanningen hebben verminderd. Dit draagt bij aan de verzwakking van de afspraken.
Wat betreft de impact van het Amerikaanse beleid zal de daling van de uitstoot van de VS minder snel verlopen dan eerder verwacht, wat kan resulteren in enkele miljarden tonnen extra CO2-uitstoot tegen 2030. Dit heeft wereldwijde gevolgen. De economische ontwikkeling zal zich verder centreren rondom de transitie naar duurzame energie, een proces dat zich zal voortzetten, ongeacht het leiderschap van landen zoals de VS.
Frankrijk, dat zou moeten leiden in Europese initiatieven ter bestrijding van de klimaatverandering, lijkt deze rol niet op te nemen. Terwijl het land zich heeft ingezet om jaarlijkse uitstoot met 5% te verlagen, is de realiteit dat deze cijfers teleurstellend zijn. Terwijl van 2022 tot 2023 de reductie 5% was, daalde deze tussen 2023 en 2024 naar slechts 1,8% en nu lijkt het nog lager te worden.
De opmerkingen van president Emmanuel Macron zijn vaak ambitieuzer op internationaal vlak dan de werkelijkheid in Frankrijk, waar het moeilijk is gebleken de uitstoot daadwerkelijk te verminderen. Wat betreft elektrische voertuigen, lijkt de invoering ervan een positieve stap voorwaarts, al moeten we ons bewust zijn van de milieu-impact van batterijproductie.
De tekenen van klimaatverandering zijn alomtegenwoordig. Van een drastische afname van de sneeuwbedekking in Chamonix tot stijgende zeespiegels en steeds vaker voorkomende hittegolven in stedelijke gebieden. Elke regio ondervindt de gevolgen van de opwarming van de aarde, wat leidt tot zorgen over landbouw, toerisme en het milieu.
De scenario’s voor het einde van de eeuw zijn bezorgdheidwekkend. Het is te verwachten dat extreem weer, zoals intense neerslag en herhaalde droogtes, zullen toenemen. Dit vraagt om dringende maatregelen om de toekomstige klimaatsituatie te bepalen. We moeten ons voorbereiden op temperatuurstijgingen tot 50 graden in bepaalde steden. De impact op rivieren kan leiden tot een afname van 30-40% in waterniveau, en zeespiegelstijgingen van mogelijk 1 meter.
Het is cruciaal dat we ons aanpassen aan deze veranderingen, vooral in Frankrijk waar een scenario van 4 °C stijging op de agenda staat. Er zijn al regio’s waar de aanpassing praktisch onmogelijk zal zijn door extremen hitte in de tropen, wat leidt tot migratieproblemen en veranderingen in mariene ecosystemen.
De toekomstige vegetatie en landschap zullen drastisch veranderen. Dit betekent niet het einde van de wereld, maar we zullen leven in een Frankrijk en een wereld die aanzienlijk anders zijn dan wat we vandaag kennen.
