Er is veel discussie over de impact van Kunstmatige Intelligentie (AI) op de Portugese arbeidsmarkt. Ondanks dat er veel perspectieven zijn, blijft er veel onduidelijkheid over de richting waarin we ons bewegen. We bevinden ons in een tijdperk van onzekerheid over de toekomst van werk. Voor het eerst komen we mogelijk in een situatie waarin menselijke arbeid niet meer nodig is voor de zware productiebehoeften van de samenleving. Dit roept de vraag op: wat is de beste strategie voor de toekomst van ons land?
Een belangrijke discussie die steeds meer aandacht krijgt, is de suggestie dat beroepen zoals loodgieter een veelbelovende toekomst bieden. Terwijl het waar is dat softwareontwikkelaars die geen gebruik maken van AI in de problemen kunnen komen, betekent dit niet dat de vaardigheden van deze programmeurs waardeloos zijn of dat zij hun baan zullen verliezen. Het gaat erom deze systemen te beheren. In de toekomst zal het mogelijk zijn dat slechts drie mensen in plaats van tien nodig zijn om een project te programmeren. Hierdoor hebben de overige zeven nog steeds de mogelijkheid om andere projecten te ontwikkelen en hoeven zij niet per se werkloos te worden of een ander vak te kiezen.
De oprichting van nieuwe gigafabrieken brengt aanzienlijke investeringen met zich mee in gebieden zoals Sines, aangetrokken door internationale technologische bedrijven. Het is belangrijk op te merken dat Portugal goede infrastructuren heeft die AI mogelijk maken, wat gunstig is voor lokale gemeenschappen en zeker veel vaktechnici zal aantrekken. Echter, er is ook een aanzienlijke mogelijkheid voor AI om processen te automatiseren, en volgens deze bedrijven zijn er veel baankansen die geautomatiseerd kunnen worden, waarbij rollen zoals loodgieter aan de onderkant van de lijst staan.
Dit biedt Portugal de kans om zich te concentreren op primaire en secundaire diensten (totdat ook deze worden geabsorbeerd), terwijl AI het tertiaire segment overneemt. We lopen het risico dat landen zoals de VS of China de ontwikkeling van AI in handen nemen, terwijl wij simpelweg de fabrieken beheren. Dit lijkt me niet de ideale visie voor de toekomst van Portugal; we kunnen niet alleen afhankelijk zijn van de diensten van anderen.
De oplossing ligt niet in het openen van meer polytechnische instellingen of het maken van theoretisch onderwijs verouderd. Universiteiten moeten inzien dat AI de waardecreatie in de echte wereld zal overnemen, niet de mensen. We moeten leren hoe deze systemen functioneel kunnen worden ingezet om waarde te creëren en bedrijven op te richten die deze systemen gebruiken.
De universiteiten van de toekomst zullen meer moeten doen dan alleen theorie onderwijzen; ze moeten ook uitleggen hoe AI deze theorie toepast om echte waarde te creëren. Het is niet mogelijk om beter te zijn dan AI in de toekomst; in plaats daarvan moeten we ervoor zorgen dat we deze technologie academisch onderbouwd inzetten voor onze eigen belangen.
In de nabije toekomst zal een abonnement op een AI-systeem gelijkstaan aan het hebben van digitale werknemers die voor ons werken. Ik daag de Portugezen uit om deze digitale ‘werknemers’ te beheren in plaats van te laten gebeuren dat andere landen (of deze systemen zelf) de leiding nemen terwijl wij ons beperkte werk doen in de gigafabriek.
Fabrieken zijn ongetwijfeld belangrijk, en vaktechnici zoals elektriciens, loodgieters en timmerlieden zijn essentieel. Maar dit is slechts het begin; de echte verandering begint pas na de fabriek. Laten we ons voorbereiden op de wereld na de gigafabriek.
