Geologen hebben bevestigd dat de Straat van Gibraltar binnenkort zal verdwijnen: “Europa en Afrika zullen zich verenigen.” Een nieuw onderzoek suggereert dat de verbinding tussen Europa en Afrika opnieuw hersteld kan worden, wat de wereldkaart van de oceanen ingrijpend zal veranderen. Hieronder zijn de redenen en tijdslijnen gepresenteerd door wetenschappers voor de transformatie van de Middellandse Zee in een afgesloten zee.
Een recent onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Geology, heeft grote opschudding veroorzaakt onder geologen en onderzoekers: volgens hun modellen is de subductiezones onder de Straat van Gibraltar niet “dood”, zoals velen dachten, maar zal deze uitbreiden richting de Atlantische Oceaan, waardoor de doorgang tussen Europa en Afrika zou kunnen verdwijnen.
Een Oceaan Die Niet Voor Altijd Zal Bestaan
Hoewel oceanen lijken te zijn permanent, blijft de plaattektoniek zijn gang gaan. Deze enorme watermassa’s ontstaan, breiden zich uit en sluiten uiteindelijk – zoals in het verleden gebeurde met de Tethys – door wat het Wilson-cyclus wordt genoemd, dat ook de Atlantische Oceaan zal beïnvloeden.
Dit nieuwe onderzoek, geleid door geologen van de universiteiten van Lissabon (Portugal) en Johannes Gutenberg in Mainz (Duitsland), suggereert dat de huidige subductie – het afdalen van de ene lithosfeerplaat onder een andere – in de westelijke Middellandse Zee, onder de Straat van Gibraltar, zal migreren naar de Atlantische Oceaan.
Wat Betekent het “Verdwijnen” van Gibraltar?
Hoe zou dit gebeuren? De lithosfeerplaten – de Afrikaanse plaat en de eura-aziatische plaat – zullen blijven samenkomen totdat de oceaanbodem van de Atlantische Oceaan onder de aangrenzende plaat zakt, wat leidt tot het optillen van het land en het effectief sluiten van de zeestraat.
Dit betekende dat Europa en Afrika weer met elkaar verbonden zullen zijn door land, iets dat eerder gebeurde tijdens de Messiniaanse crisis, ongeveer 5,9 miljoen jaar geleden. In die tijd droogde de Middellandse Zee volledig op door het sluiten van de Straat van Gibraltar, waardoor er een landbrug ontstond tussen Afrika en Europa die zo’n 600.000 jaar bleef bestaan en het mogelijk maakte dat Afrikaanse fauna naar Europa migreerde.
Van Rust naar Tectonische Onrust
Voor veel experts werd de zone bij Gibraltar als slapend of praktisch inactief beschouwd, omdat de tectonische activiteit de afgelopen miljoenen jaren aanzienlijk was vertraagd. Maar het nieuwe 3D-model dat voor deze studie is gecreëerd, ondersteund door moderne computerkracht en recente geodynamische gegevens, suggereert dat deze vertraging slechts een fase van “dormantheid” is voordat de activiteit weer op gang komt.
Bovendien wijzen ze erop dat de voortzetting van de subductie diepgaande gevolgen kan hebben: de vorming van een “ring van vuur” in de Atlantische Oceaan, met een toename van seismische en vulkanische activiteit in momenteel rustige gebieden.
Waarom Dit Belangrijk Is Voor de Toekomst
Hoewel het praten over het “verdwijnen” van de Straat van Gibraltar en een unie tussen Europa en Afrika schokkend kan lijken, is het belangrijk om te onthouden dat deze veranderingen zich over tijdschalen van miljoenen jaren voordoen, zodat geen enkele bekende beschaving deze ooit zal getuigen. Het proces waar we het hier over hebben, is relatief kort in geologische termen.
Desondanks helpt de kennis van deze processen ons te begrijpen dat de Aarde een levendige planeet is, voortdurend in transformatie. De kaarten die we vandaag beschouwen als onveranderlijk zijn slechts foto’s van een moment in de enorme geologische geschiedenis. Bergen, continenten, oceanen en zelfs de vormen van zeeën zijn talloze keren veranderd.
Daarom heeft dit onderzoek niet als doel te alarmeren, maar om onze perspectieven te verbreden: we leven op een planeet in beweging, waar de geologische tijd het ritme bepaalt van de transformaties die complete continenten vormen. Dit begrip verbindt ons met de lange geschiedenis van de Aarde en onze rol als toeschouwers van een wereld die niet stopt met veranderen.
