Een recent rapport van het Work AI Institute heeft onthuld dat generatieve AI stilletjes de kernvaardigheden van werknemers ondermijnt. Volgens co-auteur Rebecca Hinds lopen medewerkers in hun vroege carrière het risico essentiële vaardigheden te verliezen naarmate AI steeds meer traditionele leermethoden vervangt.
Hinds stelt dat leiders die zich richten op het gebruik van AI de neiging hebben oppervlakkig gebruik te bevorderen in plaats van echt leren. Ze legt uit dat werknemers zich vaak opmerkelijk zelfverzekerd voelen op het werk, terwijl ze zich tegelijkertijd onzeker voelen over fouten die door hun workflow sluipen. Dit is geen verbeelding, maar een risico dat steeds meer werknemers ervaren.
Het rapport, geproduceerd in samenwerking met onderzoekers van verschillende gerenommeerde universiteiten, benadrukt dat AI gewone kantoorwerkers in staat stelt zich slimmer en productiever te voelen, terwijl hun onderliggende vaardigheden langzaam vervagen. “AI geeft ons expertise op een manier die niet altijd voorspelbaar is,” aldus Hinds.
De Illusie van Expertise
Ze legt uit dat de illusie van expertise vaak kan leiden tot een misvatting dat men meer vaardigheden bezit dan in werkelijkheid het geval is. Met generatieve AI is deze illusie nog krachtiger en de risico’s zijn aanzienlijk. Hinds trekt een parallel met de opkomst van zoekmachines, toen mensen gemakkelijk toegang tot informatie verwarren met echte kennis.
Risico’s in Creatieve en Kennisintensieve Rollen
De risico’s zijn het meest evident in creatieve en kennisintensieve functies. Werknemers gebruiken steeds vaker AI om het ‘lege vel’ te overwinnen en om eerste inhoudelijke opzetten te genereren. Dit versnelde proces gaat echter ten koste van de essentie van creatief denken en de tijd die nodig is om met ideeën te worstelen.
“Hoe meer je erin prikt, hoe meer het van jou aanvoelt, en hoe meer je je ervoor kunt inzetten in een vergadering,” legt ze uit. “Als werknemers te veel leunen op AI om dit proces over te slaan, zullen hun vaardigheden atrofie raken.”
Cognitieve Dividenden versus Cognitieve Schulden
Het rapport suggereert dat AI kan leiden tot een ‘cognitieve dividend’ of ‘cognitieve schulden’. Wanneer AI op een opzettelijke manier wordt gebruikt als partner in gebieden waar men al expertise heeft, kan het tijd vrijmaken en het oordeel aanscherpen. Maar als het als een reflexmatige snelkoppeling wordt gebruikt, leidt dit tot zwakkere vaardigheden en een misplaatste zelfverzekerdheid.
Jongen Werknemers Het Meest Kwetsbaar
Hinds wijst erop dat de meeste kwetsbaarheid ligt bij jonge werknemers. Dit zijn de rollen die traditioneel als leerplaatsen functioneren—junior ontwikkelaars die leren van senior ingenieurs, en beginnende analisten die leren hoe ze een model vanaf nul moeten opbouwen.
Als deze taken geautomatiseerd worden of als junioren volledig op AI vertrouwen, kunnen ze misschien nooit de onderliggende vaardigheden ontwikkelen die ze nodig hebben om verder te komen.
Vermijd Amateurisme met AI
Hinds gelooft niet dat het de oplossing is om AI te vermijden. In plaats daarvan pleit ze voor een veel bewustere benadering van het gebruik ervan. Ze adviseert leiders en werknemers om drie vragen te stellen:
- Welke rollen moeten diep menselijk blijven? Identificeer de delen van je baan die oordeel, creativiteit en motivatie opbouwen — en vermijd volledige automatisering.
- Waar is AI echt aanvullend? Gebruik AI eerst in gebieden die dicht bij je bestaande expertise liggen, en niet als een snelkoppeling naar domeinen die je niet begrijpt.
- Wat meet je? Focus minder op hoe vaak mensen AI gebruiken en meer op de vraag of het echte uitkomsten verbetert.
“AI transformeert je niet magisch tot een betere leider,” zegt Hinds. “Het versterkt vaak wat al binnen de organisatie aanwezig is.”







