De resolutie over kunstmatige intelligentie en nucleaire wapens werd goedgekeurd tijdens de Algemene Vergadering van de VN, met brede internationale steun, dankzij de inspanningen van Mexico. Deze beslissing komt voort uit de toenemende wereldwijde bezorgdheid over het gebruik van geavanceerde kunstmatige intelligentie in het beheer en de potentiële inzet van nucleaire wapens, een risico dat kan leiden tot incidenten door programmeerfouten of autonome beslissingen zonder menselijke supervisie.
Bezorgdheid over AI en nucleaire gevaren
De resolutie onderstreept de inherente bedreigingen van de integratie van kunstmatige intelligentie in nucleaire platformen. Onder de risico’s die door de lidstaten zijn geïdentificeerd, zijn:
- Potentieel voor programmeerfouten in automatische systemen
- Onopzettelijke ontploffingen door technische of cybernetische fouten
Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken is het de bedoeling dat menselijke supervisie zelfs in scenario’s van militaire modernisering de leidraad blijft voor elke beslissing op nucleair gebied. Het document benadrukt bovendien het belang van voortdurende analyse van de effecten van militaire technologische innovaties vanuit een perspectief dat ethiek, humanitaire visie en de beginselen van het internationaal recht combineert. Deze positie plaatst de menselijke waardigheid centraal, vooral wanneer het gaat om beslissingen die catastrofale gevolgen kunnen hebben.
Mexico en de traditie van ontwapening
De positie van Mexico in de VN sluit aan bij de lange diplomatiek geschiedenis van het land richting nucleaire ontwapening. Een van de centrale mijlpalen is het Verdrag van Tlatelolco, ondertekend op 14 februari 1967 in de Mexicaanse hoofdstad. Dit akkoord, het resultaat van de inspanningen van Alfonso García Robles — die in 1982 de Nobelprijs voor de Vrede ontving —, leidde tot een regionale toezegging om de ontwikkeling, productie, bezit en test van nucleaire wapens in Latijns-Amerika en de Caraïben te verbieden.
Volgens het Nationaal Instituut voor Nucleaire Onderzoek verklaarden de ondertekenende landen, waaronder Mexico, hun intentie om nucleaire energie uitsluitend voor civiele en vreedzame doeleinden toe te passen. Het verdrag zorgde voor de oprichting van de Organisatie voor de Verbanning van Nucleaire Wapens in Latijns-Amerika en de Caraïben (Opanal), evenals voor de bewaring van het originele document in het ministerie van Buitenlandse Zaken. De internationale impact van het Verdrag van Tlatelolco was zo groot dat andere regio’s in de loop der tijd werden geïnspireerd door dit model en het voor hun eigen contexten nabogen.
De VN-resolutie en de volgende stappen
De Mexicaanse initiatief in de VN past in de reeds gevestigde lijn van het Verdrag van Tlatelolco en een diplomatiek activisme gericht op het realiseren van een wereld zonder nucleaire wapens. Naast de resolutie over kunstmatige intelligentie heeft het land ook andere goedgekeurde initiatieven gepromoot, waaronder:
- Het Verdrag over de Verbanning van Nucleaire Wapens
- De humanitaire gevolgen van nucleaire wapens
- Ethische imperatieven voor een wereld zonder nucleaire wapens
Mexico heeft de VN erop gewezen dat er momenteel meer dan 12.000 nucleaire wapens bestaan, en heeft gewaarschuwd voor de catastrofale humanitaire impact die hun gebruik met zich meebrengt.
