De relatie tussen hersengezondheid en levensstijl gewoonten krijgt steeds meer aandacht binnen de wetenschap. Neuropsycholoog Bruno Ribeiro, specialist in hersenstimulatie, benadrukt dat het welzijn van de hersenen voor een groot deel afhangt van alledaagse keuzes, en dat een aanzienlijk gedeelte van hun zorg in de handen van elk individu ligt. Tijdens zijn deelname aan de podcast ‘Heeft er zin in’, legt de expert de nadruk op het belang van consistente routines die het cognitieve rendement bevorderen.
Wanneer gevraagd wordt: “Wat heeft onze hersenen nodig om goed te functioneren? Hoeveel rust hebben ze nodig? Hoeveel slaap hebben ze nodig?” legt Ribeiro uit dat ongeveer 80% van de zorg voor de hersenen afhankelijk is van gewoonten die dagelijks kunnen worden volgehouden. Hij benadrukt dat deze gedragingen passen binnen de zogenaamde gedragsgeneeskunde, gebaseerd op duurzame praktijken die de fysieke en mentale balans versterken.
De Vier Pilaren van een Gezonde Hersenen
Onder deze gewoonten speelt slaap een cruciale rol. Ribeiro benadrukt dat “goed slapen essentieel is” en waarschuwt dat “normaal gesproken minder dan 7,5 tot 8 uur niet geschikt is”. Tijdens de rust worden herinneringen geconsolideerd en vindt een essentieel proces van afvalverwijdering in neuronen plaats, iets dat hij als onmisbaar beschouwt voor het behoud van optimale hersenfunctie. Hij legt uit dat deze fase als een “werkplaats” fungeert waarin het lichaam structuren herstelt en verbindingen optimaliseert.
Lichaamsbeweging vormt een andere belangrijke pijler voor een goede neurologische gezondheid. De neuropsycholoog herinnert eraan dat de hersenen een aanzienlijk deel van de bloedstroom verbruiken en dat een efficiënt cardiovasculair systeem bijdraagt aan een adequate toevoer van zuurstof en voedingsstoffen. Bovendien benadrukt hij dat spierweefsel niet alleen bijdraagt aan de bloedsomloop, maar ook eiwitten en factoren vrijgeeft die de neurale bescherming en de instandhouding van de hersenschors in de loop van de tijd bevorderen. “Wanneer we aan lichaamsbeweging doen, verbeteren we het cardiovasculaire systeem, verhogen we de hartslag en stroomt er meer bloed met hogere intensiteit door ons lichaam. Maar ook stimuleert de spier, door lichaamsbeweging, de afgifte van de neurotrofische factor, waardoor de hersenen goed blijven functioneren,” legt hij uit.
Bovendien is dit waargenomen tijdens de ouderdom. Wanneer de hersenen van oudere mensen worden geanalyseerd, valt op dat de buitenste laag, waar de meeste neuronen zich concentreren, “met de jaren begint te atrofieren”, terwijl “bij mensen die aan lichaamsbeweging doen, dit niet gebeurt”. Daarom benadrukt hij dat “we nu weten dat het veel verder gaat dan alleen het cardiovasculaire systeem” en dat spiermassa een bepalende waarde heeft in het behoud van neuronale weefsel.
Ribeiro wijst ook op de noodzaak om een voeding rijk aan eiwitten en omega 3-vetzuren te handhaven, aangezien de hersenen voor een groot deel uit lipiden bestaan. Hij acht het van vitaal belang om een adequate inname van deze voedingsstoffen te waarborgen ter bescherming van de hersenstructuren en, indien nodig, naar supplementen te verwijzen. Hij voegt eraan toe dat ook een sociaal ondersteuningsnetwerk een significante invloed heeft op de cognitieve capaciteiten en de kwaliteit van leven, wat het tot een belangrijke factor in de levensduur maakt.
