Op woensdag 19 november, om drie uur ’s middags aan de oostkust van de Verenigde Staten (negen uur ’s avonds in Spanje), heeft de NASA vanuit het Goddard Centrum een live presentatie gegeven om eindelijk ongekende beelden van 3I/ATLAS te tonen, verkregen door verschillende missies. Na bijna zeven weken van gedwongen pauze heeft de ruimtevaartorganisatie bevestigd dat ze niet alleen beelden van de komeet verspreidt, maar ook al het materiaal dat door de Mars Reconnaissance Orbiter is verzameld tijdens de nadering van het object tot Mars begin oktober.
De vertraging was niet het gevolg van enige wetenschappelijke anomalie, maar eerder van een administratieve stop door de sluiting van de Amerikaanse overheid, waardoor een groot deel van het personeel van NASA tussen 1 oktober en 13 november inactief was. Nu de normale werking is hersteld, heeft de organisatie willen benadrukken dat 3I/ATLAS zich gedraagt zoals te verwachten valt van een interstellaire komeet.
Niets ongewoons
Zowel NASA als de Europese Ruimtevaartorganisatie bevestigen deze diagnose zonder enige aarzeling. De gecombineerde observaties van de Hubble-telescoop en de James Webb-telescoop wijzen op een ijskoud object van tussen de 440 meter en 5,6 kilometer met een actieve coma en een dynamiek die goed verklaard kan worden door de sublimatie van ijs bij het naderen van de zon. Zelfs de niet-gravitationale versnelling sluit aan bij de gebruikelijke modellen.
Tijdens de uitzending heeft een van de onderzoekers de speculaties die sinds de verschijning van 3I/ATLAS de ronde doen, rechtstreeks aangesproken. Ze legde uit dat ze het begrip voor het verlangen om deze bezoekers als iets uitzonderlijks te interpreteren, begrijpt en dat ze alle speculaties respecteert, maar ze heeft erop aangedrongen dat de gegevens voor zichzelf spreken.
Volgens haar woorden hebben we met de methoden die we hebben, snel kunnen verifiëren dat het inderdaad een komeet is, een elegante manier om de discussie te sluiten zonder iemand belachelijk te maken en om de soliditeit van de spectrale en fotometrische analyse te benadrukken.
De nieuwe beelden
NASA heeft het beste beeld van 3I/ATLAS onthuld dat tot nu toe is verkregen. Een afbeelding van de komeet, vastgelegd vanuit de baan van Mars met de HiRISE-camera van de Mars Reconnaissance Orbiter van NASA op 2 oktober 2025. Hoewel er geen duidelijke staart in de tegenovergestelde richting van de zon waarneembaar is, zijn ze er zeker van dat het een komeet van natuurlijke oorsprong is. “We hebben ons ingespannen om niet alleen informatie te presenteren, maar ook zodat iedereen het kan gebruiken en analyseren”, verklaarden ze tijdens de live-uitzending.
De nieuwe observaties van de NASA over 3I/ATLAS tonen een veel rijker portret van het object dan aanvankelijk werd vermoed. De organisatie bevestigt dat het gaat om een bezoeker die zich niet in ons zonnestelsel heeft gevormd, wat te zien is aan de intensiteit van zijn coma en de structuur van zijn staart, die beide ongewoon helder zijn voor een object dat uit een onbekende stellair omgeving komt.
Die helderheid is geen louter optisch effect, maar de manifestatie van ontgassingsprocessen en samenstellingen die niet helemaal aansluiten bij wat we zien in de kometen van de Oorts Cloud.
Instrumenten in ultraviolet hebben het mogelijk gemaakt die samenstelling beter te ontleden. In de eerste gefilterde beelden zijn atypische verhoudingen van CO₂ en andere vluchtige stoffen aangetroffen die zelden zo sterk worden waargenomen in lokale kometen.
NASA benadrukt dat deze spectrale signalen suggereren dat 3I/ATLAS afkomstig is uit een systeem met thermische en chemische omstandigheden die zeer verschillend zijn van die in ons zonnestelsel. Het gaat niet alleen om het identificeren van moleculen, maar ook om het interpreteren van welke soort geologische geschiedenis en welke vormingsomgeving die afdruk op het uitgestoten materiaal hebben achtergelaten.
Einde van de reis?
De verfijnde baan bevestigt dat de maximale nadering van de aarde op 19 december zal plaatsvinden, wanneer de komeet op ongeveer 274 miljoen kilometer passeert. Dit vormt geen risico, maar markeert wel een optimaal moment om zijn activiteit te bestuderen voordat hij in de duisternis verdwijnt.
NASA herinnert ons eraan dat dit het eerste exosolaire object is dat zo dicht bij de zon wordt waargenomen door middel van missies die zijn gewijd aan heliophysica, wat een unieke kans biedt om te onderzoeken hoe zonnestraling interactie heeft met een lichaam dat vreemd is aan onze omgeving. De vergelijkende studies die al aan de gang zijn, brengen het in vergelijking met goed gekarakteriseerde kometen van het zonnestelsel, in de hoop te verduidelijken welke verschillen louter oppervlakkig zijn en welke daadwerkelijk aan een verre oorsprong kunnen worden toegeschreven.
