Volgens recent onderzoek kan het ideale moment om te leren net voor het slapengaan zijn. Dit verrassende resultaat werd naar voren gebracht in een studie van de Tohoku Universiteit in Japan, wat aangeeft dat onze hersenen op verschillende tijden van de dag anders reageren op dezelfde stimulatie.
Hoewel het onderzoek op ratten is uitgevoerd, zijn er goede redenen om aan te nemen dat de bevindingen ook voor mensen opgaan. De basis van onze hersenchemie is immers vergelijkbaar. De onderzoekers gebruikten optogenetica, een techniek waarbij zenuwcellen met behulp van laserlicht worden bestudeerd, en waarvan de cellen eerst met lichtgevoelige eiwitten zijn geladen via virusvectoren.
Onderzoek met Nachtactieve Ratten
Mensen worden normaal gesproken beïnvloed door een circadiaans ritme van ongeveer 24 uur, dat zowel intern als door zonlicht wordt gereguleerd. Dit ritme beïnvloedt niet alleen ons dagelijks leven, maar ook de chemie in onze hersenen en de gevoeligheid en plasticiteit van onze zenuwcellen.
In het onderzoek werden nachtactieve ratten bestudeerd, die in tegenstelling tot mensen ’s nachts actief zijn. De onderzoekers activeerden optogenetisch de cellen in de visuele schors van de ratten en registreerden de resulterende elektrische impulsen.
Opmerkelijk was dat dezelfde stimulatie verschillende resultaten opleverde, afhankelijk van het tijdstip van de dag. De activiteit van de hersencellen van de ratten nam af bij zonsopgang en nam weer toe bij zonsondergang, wat overeenkomt met hun nachtroutine.
De Rol van Adenosine in het Leerproces
De onderzoekers onderzochten ook de rol van adenosine, een neuromodulator die de activiteit van het zenuwstelsel beïnvloedt. Adenosine hoopt zich op in de hersenen tijdens het wakker zijn en zorgt uiteindelijk voor een gevoel van vermoeidheid.
Wanneer de onderzoekers de werking van adenosine blokkeerden, nam de hersenactiviteit bij zonsopgang toe, wat aantoont dat adenosine invloed heeft op de gevoeligheid van de hersenschors gedurende de dag.
Bovendien werd gemeten wanneer het fenomeen van ‘langdurige versterking’ maximaal was in zenuwcellen. Dit fenomeen is gerelateerd aan het opslaan van herinneringen, waarbij een specifieke reeks zenuwimpulsen de gevoeligheid van bepaalde zenuwcellen verhoogt.
Een verrassende conclusie van de studie was dat de langdurige versterking bij de ratten het sterkst was bij zonsopgang, en niet bij zonsondergang. De capaciteit van de hersenen om dingen te onthouden, leek dus het grootst op de momenten waarop de vermoeidheid zich waarschijnlijk het meest liet voelen.
Wat Betekent Dit Voor Mensen?
Voor mensen zou dit kunnen betekenen dat we het beste leren tijdens de schemering, net voor het donker wordt. Of en hoe dit precies van toepassing is op mensen in noordelijke breedtegraden, waar de zon tijdens bepaalde seizoenen of uren ondergaat, blijft om verder onderzoek vragen.
Desondanks suggereert dit onderzoek dat de optimale tijd om iets nieuws te leren misschien vlak voor bedtijd kan zijn. De bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Neuroscience Research.
