De 3I/ATLAS, de derde bezoeker van buiten ons zonnestelsel, heeft een snelheid bereikt van 57 kilometer per seconde, wat het dubbele is van de snelheid van het eerste interstellaire object, ʻOumuamua, dat ongeveer 26 kilometer per seconde bereikte. Dit object beweegt zich voort in een hyperbolische baan, wat betekent dat de kinetische energie van de komeet de gravitationele kracht van de Zon gedurende zijn hele traject overtreft.
Dit bijzondere fenomeen werd geregistreerd door internationale observatoria na de perihelion passage op 30 oktober 2025. De verzamelde gegevens zijn verkregen met behulp van de Hubble- en James Webb-telescopen van NASA.
Wat betekent een hyperbolische baan?
Een van de opmerkelijkste eigenschappen van 3I/ATLAS is de manier waarop zijn baan verschilt van die van reguliere kometen, die doorgaans in een gesloten baan rondom de Zon draaien. Dit fenomeen staat in de wetenschappelijke gemeenschap bekend als een hyperbolische baan, een type pad dat alleen voorkomt wanneer een object met voldoende snelheid voortbeweegt om niet door de zwaartekracht van een ster te worden gevangen.
“De observaties van de baan van de komeet tonen aan dat hij te snel beweegt om door de zwaartekracht van de Zon te worden beperkt en dat hij een hyperbolische baan volgt. Met andere woorden, zijn orbitale pad is niet gesloten rondom de Zon. Het object passeert simpelweg ons zonnestelsel en zal zijn reis naar de interstellaire ruimte voortzetten, om nooit meer gezien te worden,” legt NASA uit.
Een voldoende hoge snelheid
De analyses tonen aan dat de snelheid van 3I/ATLAS zo hoog is dat deze de benodigde grens overschrijdt om de zonnestelselinvloed te ontvluchten. Zijn snelheid van 57 km/s is hoger dan de ontsnappingssnelheid op dat punt, wat bevestigt dat het niet door de Zon zal worden gevangen.
Waarom gebeurt dit?
Bij zijn zwenking nabij de Zon werkt de zwaartekracht als een katapult, die de komeet versnelt en zijn traject ombuigt zonder het vast te houden. De zwaartekracht van de Zon trekt de komeet aan naarmate hij dichterbij komt, waardoor hij versneld wordt. Wanneer de komeet dichtbij de Zon passeert en zijn pad volgt, wordt een deel van die versnelling omgezet in een toename van snelheid in de richting van zijn beweging, alsof de Zon hem wegschiet.
Hoewel de komeet van koers en snelheid verandert, wordt hij niet gevangen omdat hij de zwaartekracht van de Zon simpelweg gebruikt om sneller het zonnestelsel te verlaten.
Wat gebeurt er nu met 3I/ATLAS?
Hoewel de Zon de richting van 3I/ATLAS iets aanpast en hem laat versnellen, is het diezelfde extra energie die garandeert dat de komeet uiteindelijk verder weg zal reizen en opnieuw in de interstellaire ruimte zal verdwijnen. Volgens NASA zal, na dit bezoek van 3I/ATLAS, het object blijven voortbewegen naar de duisternis en nooit meer terugkeren naar onze kosmische buurt.
