Ongeveer 66 miljoen jaar geleden raakte een asteroïde de aarde, wat resulteerde in een plotselinge duisternis over de planeet. De gevolgen van deze inslag waren catastrofaal. Tsunamis overspoelden kusten, aardbevingen schudden de grond, zure regen viel uit de lucht en bosbranden verwoestten het landschap. Ongeveer 75 procent van de soorten, inclusief alle niet-vogelachtige dinosauriërs, stierf uit.
Deze dramatische gebeurtenis vormt het middelpunt van de tentoonstelling “Impact: Het Einde van het Tijdperk van de Dinosauriërs,” die te zien is in het American Museum of Natural History in New York City. Roger Benson, de curator van dinosauriërs paleobiologie in het museum, stelt: “Er is geen twijfel mogelijk — nou ja, betwistbaar tenminste — dat het de slechtste dag van de laatste vijfhonderd miljoen jaar was.”
Bezoekers stappen eerst in het leven voor de apocalyps. In een zwak verlichte zaal valt een levensgroot model van een mosasaurus, een mariene reptiel, een langnekige plesiosaurus aan. Dichtbij staat een Triceratops, versierd met steken — een controversiële hypothese gebaseerd op gefossiliseerde huid — die een kleine boom omver trekt. Dit diorama, gebaseerd op fossielen van de Hell Creek-formatie in North Dakota, bevat ook andere dieren zoals schildpadden, vogels en een Didelphodon, een uitgestorven roofzoogdier dat doet denken aan de Tasmanian Devil.
Er is meer te doen dan alleen kijken naar diorama’s. Een interactieve weergave test de bezoekers over hun dagelijkse gewoonten om erachter te komen op welk Krijt-dier ze het meest lijken. Een ander speelt geluiden van bepaalde dieren af, waaronder de Beelzebufo, een grote roofkikker.
Dan, de impact.
Een film van 6 minuten in een kleine theater beschrijft in extreme detail de vernietiging die werd aangericht door een asteroïde ter grootte van de Mount Everest die met de kracht van 10 miljard atoombommen de aarde raakte. De asteroïde verdampte onmiddellijk in een explosiezone die heter was dan het oppervlakte van de zon. De botsing stuurde triljoenen tonnen stenen de lucht in, waardoor het grootste deel van het zonlicht anderhalf jaar geblokkeerd werd. Veel planten en de dieren die ervan afhankelijk waren, stierven. Hier voelt de zwakke verlichting van de tentoonstelling opzettelijk — de duisternis van de ruimte maakt een al somber onderwerp nog zwaarder.
In de volgende zaal is de eens bloeiende Triceratops nu een hoop botten en bezoekers kunnen de geur van bosbranden waarnemen. Spots trekken de aandacht naar displays die beschrijven hoe onderzoekers hebben bewezen dat een asteroïde verantwoordelijk was voor de massa-extinctie, inclusief de ontdekking van de Chicxulub-krater voor de kust van Mexico. Een grote globe toont de honderden plekken waar wetenschappers iridium hebben gevonden, een zeldzaam metaal en een teken van buitenaardse impact.
Wat ontbreekt is de vermelding van een andere hypothese: vulkanisme. Dit is omdat de brede wetenschappelijke consensus is dat de inslag van de asteroïde grotendeels verantwoordelijk was, zegt Denton Ebel, een curator van de afdeling Aarde en Planetaire Wetenschappen van het museum. “We hebben vulkanen niet nodig. Alleen de inslag verklaart het,” zegt Ebel. “Het verklaart de timing, het verklaart de scherpte in de geschiedenis die in de rotslagen is vastgelegd.”
De vernietiging door de asteroïde maakte plaats voor nieuw leven. Aan de andere kant van de gang leren bezoekers hoe eigenschappen zoals het vermogen om noten open te breken bepaalde dieren hielpen overleven in de nasleep en hoe regenwouden de lege landschappen vulden. Ze kunnen ook ontdekken of hun Krijtdier van de eerdere quiz levend of dood is. Terwijl de wereld herstelde, begon een Tijdperk van Zoogdieren dat tot heden voortduurt.
Er is een kleine kans dat een andere enorme asteroïde de aarde zou kunnen bedreigen. Maar de tentoonstelling merkt op dat we met de technologie van vandaag zo’n impact zouden kunnen zien aankomen en idealiter een andere verwoestende asteroïde-inslag zouden kunnen voorkomen. Een interactieve weergave stelt bezoekers in staat om zelf te oefenen, door de baan van een asteroïde te herleiden met lasers of met een sonde, vergelijkbaar met NASA’s DART-missie.
Voor degenen die zich zorgen maken over een naderende apocalyps, is “Impact: Het Einde van het Tijdperk van de Dinosauriërs” een herinnering dat een bloeiende wereld die in chaos wordt geworpen uiteindelijk weer kan gedijen.
