Brussel – De EU maakt een ingrijpende wijziging mogelijk: Genetisch gemodificeerde levensmiddelen zullen in de toekomst vaak zonder waarschuwing in de supermarkt verschijnen. Voor klanten betekent dit dat niemand op het eerste gezicht kan zien of een tomaat, diepvriespizza of toast genetisch is veranderd.
In de nacht van donderdag is er een akkoord bereikt tussen onderhandelaars van het Europees Parlement en de EU-lidstaten over vergaande versoepelingen van de regels omtrent genetische modificatie. Het doel is dat nieuwe plantevariëteiten sneller en goedkoper op de markt kunnen komen.
Genetische modificatie blijft verborgen in zaden. Het gaat specifiek om de zogenaamde Nieuwe Genomische Technieken (NGT), zoals de “Gen-Schaar” Crispr-Cas. Dit zijn moderne ingrepen waarmee het erfgoed van planten gericht kan worden veranderd. Volgens de EU-commissie versnellen deze technieken enkel de klassieke veredeling. Deskundigen hopen hierdoor nieuwe variëteiten te ontwikkelen die beter bestand zijn tegen droogte.
Volgens het huidige voorstel hoeven veel van deze planten enkel nog als genetisch gemodificeerd op het zaad aangegeven te worden – niet meer op de tomaat of het brood in het supermarktschap. Voor kopers zal het in de toekomst niet onmiddellijk herkenbaar zijn of een product genetisch gemodificeerd is.
Daarnaast zullen ook uitgebreide milieuonderzoeken voor de goedkeuring komen te vervallen. Tot nu toe waren deze zo kostbaar en tijdrovend dat veel bedrijven liever helemaal afzagen van een marktintroductie. Dit zal nu veranderen. Bovendien zullen er versoepelde regels komen voor de traceerbaarheid van genetisch gemodificeerde planten op velden. Ook patenten voor de technologieën maken deel uit van de overeenkomst.
Consumentenbeschermers slaan alarm: consumenten verliezen de mogelijkheid om bewust te kiezen bij levensmiddelen in de supermarkt. Critici waarschuwen bovendien voor ecologische risico’s, zoals een verspreiding in de natuur.
Planten met meer ingrijpende genetische veranderingen blijven onder de oude, strenge regels vallen. De gevonden overeenkomst moet nu officieel worden goedgekeurd door het Parlement en de EU-lidstaten. De goedkeuring wordt als een formaliteit beschouwd.
