Wetenschappers hebben vreemde seismische activiteit waargenomen die wordt veroorzaakt door het uitdrogen van het Turkana-meer in Kenia. De breukactiviteit onder het meer begon nadat het waterniveau met ongeveer 100-150 meter was gedaald.
Volgens de onderzoekers herschrijft deze ontdekking ons begrip van de tektonische processen in het algemeen. Als schommelingen in de waterstand van het meer invloed kunnen hebben op de aardkorst, dan zouden de gevolgen van klimaatverandering op aarde wel eens nog ingrijpender kunnen zijn.
In het Turkana-bekken in Noord-Kenia, waar een oude breuk in de aardkorst zich onder het oppervlak uitstrekt, hebben geologen vreemde seismische activiteit ontdekt. Een studie van de universiteiten van Syracuse en Oakland toont aan dat het uitdrogen van het Turkana-meer heeft geleid tot een verhoogde breukactiviteit in de Oost-Afrikaans Riftvallei, wat op zijn beurt de opkomst van magma onder de aarde heeft veroorzaakt.
Decennialang geloofden wetenschappers dat tektonische activiteit een diep proces is dat zich diep in de aarde afspeelt, veroorzaakt door convectie in de mantel, plaatbeweging en vervorming van de aardkorst. Wijzigingen die zich aan de oppervlakte van de planeet voordoen, werden echter zelden in overweging genomen.
De resultaten van het nieuwe onderzoek tonen aan dat veranderingen aan de aardoppervlak ook aanzienlijk invloed kunnen hebben op tektonische bewegingen. In hun studie combineerde een team van wetenschappers palecimaatdata met geofysische modellering. Onderzoekers slaagden erin het waterniveau van het Turkana-meer in de afgelopen 20.000 jaar te reconstrueren en vergeleken deze veranderingen met de verplaatsingen van de breuken en de stroom van magma onder de Aardkorst.
Het bleek dat naarmate het waterniveau in het meer daalde, de spanning op de aardkorst afnam. Dit draagt bij aan de beweging van de breuken en verhoogt de stroom van magma. Gegevens laten zien dat de breuken sneller bewegen en de magma intenser stroomt tijdens droge periodes wanneer het waterniveau daalt.
Deze bevindingen komen overeen met resultaten van andere studies in IJsland en de Verenigde Staten, waar het smelten van gletsjers, die druk uitoefenden op het aardoppervlak, werd gekoppeld aan verhoogde tektonische activiteit.
Al deze onderzoeken wijzen volgens de wetenschappers op een diepere relatie tussen veranderingen aan de oppervlakte en de beweging van breuken en magma diep onder de aarde.
