De ozonlaag boven Antarctica is in 2025 aanzienlijk kleiner in vergelijking met de afgelopen jaren, wat blijkt uit een nieuw rapport van wetenschappers van NOAA en NASA. Dit is de vijfde kleinste ozonafbraak sinds 1992.
Volgens de laatste gegevens bereikt de ozonafbraak in 2025 zijn maximale omvang begin september, met 8,83 miljoen vierkante mijlen. Dit is ongeveer 30% kleiner dan de grootste meting die in 2006 werd geregistreerd.
De term “ozonafbraak” verwijst niet naar een echte opening in de laag, maar naar een groot gedeelte in de stratosfeer met extreem lage ozonconcentraties. Wetenschappers definiëren een “afbraak” als het gebied waar de ozon onder de historische drempel van 220 Dobson-eenheden valt, een speciale eenheid voor het meten van de hoeveelheid ozon in een luchtkolom.
De bevindingen van NOAA en NASA tonen aan dat de inspanningen om chemicaliën die de ozonlaag afbreken te beperken, een tastbaar effect hebben. Regelgeving die werd geïntroduceerd met het Montreal Protocol, dat in 1992 van kracht werd, heeft geleid tot een geleidelijke verbetering van de ozonlaag. Deze laag is nog steeds op weg naar volledige herstel in de loop van deze eeuw, terwijl landen over de hele wereld schadelijke stoffen vervangen door veilige alternatieven.
Volgens Paul Newman, een senior wetenschapper aan de Universiteit van Maryland en een langdurige onderzoeker van de ozonlaag bij NASA, zou de ozonafbraak dit jaar meer dan een miljoen vierkante mijlen groter zijn geweest als er net zoveel chloor in de stratosfeer was geweest als 25 jaar geleden.
Decennialang zijn chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK’s) en andere ozonafbrekende stoffen veel gebruikt in aerosolspuitbussen, schuim, airconditioners en koelkasten, wat heeft geleid tot een significante afname van het ozonniveau.
Daarnaast beïnvloeden ook de weersomstandigheden en luchtbewegingen in de atmosfeer de ozonconcentraties. Wetenschappers zijn van mening dat deze natuurlijke omstandigheden hebben bijgedragen aan het verkleinen van de ozonafbraak dit jaar.
De ozonlaag fungeert als een zonnefilter voor de planeet, die mensen, dieren en planten beschermt tegen schadelijke ultraviolette straling. Wanneer het ozon afneemt, bereiken meer UV-stralen de aardoppervlakte, wat het risico op milieuschade en gezondheidsproblemen verhoogt, zoals schade aan gewassen, huidkanker en cataract.
