In 2015 werd voor het eerst een zwaartekrachtgolf gedetecteerd, een rimpeling in de ruimtetijd veroorzaakt door twee botsende zwarte gaten. Inmiddels zijn er al 182 van deze detecties gedaan. Wat hebben we geleerd tijdens deze spannende reis?
Op 14 september 2015 ontdekte natuurkundige Marco Drago, die werkzaam is bij het Max Planck Instituut voor Zwaartekrachtfysica in Hannover, dat een onmiskenbaar signaal van zwaartekrachtgolven was vastgelegd door de LIGO-detector, net enkele uren nadat deze was ingeschakeld. Dit markeerde een belangrijke mijlpaal in de natuurkunde en leidde tot de Nobelprijs voor Natuurkunde in 2017 voor de ontdekkers van LIGO.
Gijs Nelemans, sterrenkundige aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, vertelde dat er in deze 10 jaar veel is gebeurd, met zowel onverwachte als gemiste kansen. De LIGO-Virgo-samenwerking heeft gewerkt aan verbeterde detectoren, waaronder de Europese detector Virgo, die nauwkeuriger kan bepalen waar en wanneer een botsing heeft plaatsgevonden.
Vijf Belangrijke Lessen uit Tien Jaar Zwaartekrachtgolvenonderzoek
- Zwaartekrachtgolven Bestaan Echt – Albert Einsteins theorie beschrijft hoe ruimte en tijd met elkaar verweven zijn. Zwaartekrachtgolven zijn rimpelingen in deze ruimtetijd die zich met de lichtsnelheid voortplanten.
- Zwarte Gaten Bestaande Echt – Ooit aangenomen als fantasieën, zijn zwarte gaten nu ontdekt, waaronder de supermassieve versie in het centrum van ons sterrenstelsel, Sagittarius A*.
- Neutronensterrenbotsingen zijn Zeldzaam – Onderzoekers hoopten op frequentere detecties van neutronensterrenbotsingen, maar tot nu toe zijn ze zeldzaam gebleven.
- Zwarte Gaten Rond 30 Zonsmassa’s Domineren – Statistieken tonen aan dat de meeste zwaardere zwarte gaten rond de 30 zonsmassa’s liggen, maar er zijn ook vragen over de aanwezigheid van andere massavarianten.
- De Theoie van Stephen Hawking wordt Bevestigd – De verbetering van detectoren maakt het mogelijk om de theorieën van Stephen Hawking nog nauwkeuriger te testen.
De Toekomst van Zwaartekrachtgolvenonderzoek
Ondanks de indrukwekkende ontdekkingen blijft er verlangen naar nieuwe, fundamentele inzichten. Theoretische natuurkundigen werken aan een beter begrip van de quantumzwaartekracht, wat kan leiden tot baanbrekende ontdekkingen. Verbeterde versies van de huidige detectoren, zoals de Japanse Kagra en de toekomstige Einstein Telescoop, zijn in de maak en zullen ons in staat stellen om honderden of zelfs duizenden detecties per jaar te doen.
Met de plannen van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA om in 2035 LISA te lanceren, krijgt de zoektocht naar zwaartekrachtgolven in de ruimte een enorme impuls.
De afgelopen tien jaar heeft ons een nieuw venster op het universum geopend en de verwachtingen zijn hooggespannen voor wat de toekomst zal brengen. Laten we hopen op nieuwe ontdekkingen die ons begrip van het heelal verder kunnen verruimen!
