Een groep van vooraanstaande wetenschappers van wereldformaat, waaronder de Nobelprijswinnaar in de Natuurkunde Reinhard Genzel, heeft een open brief gestuurd aan de Chileense overheid met het verzoek om de donkere luchten van het Paranal-observatorium in de Atacama-woestijn te beschermen. Dit observatorium staat bekend als de beste locatie ter wereld voor astronomie en wordt bedreigd door de bouw van een industriële complex.
Ondertekenaars van de brief zijn onder andere een dertigtal astronomen, waaronder Genzel; de voorzitter van de Internationale Astronomische Unie Willy Benz; de voorzitter van de Franse Academie van Wetenschappen Françoise Combes; en verschillende Nobelprijswinnaars zoals Michel Mayor, Didier Queloz, Adam Riess en Brian Schmidt.
In de brief waarschuwen de wetenschappers de Chileense autoriteiten voor de impact van het energieproject INNA, dat wordt ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf AES. Dit project omvat de bouw van een industriële zone van meer dan 3.000 hectare op enkele kilometers afstand van het Paranal-observatorium in de Atacama-woestijn, dat wordt beheerd door de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO).
“Zoals het huidige ontwerp is, vormt het project een onmiddellijke bedreiging voor enkele van de meest geavanceerde astronomische faciliteiten op aarde, die werken onder een van de laatste donkere en ongerepte luchten ter wereld,” verklaren de wetenschappers.
Daarnaast benadrukken ze dat de Atacama in het noorden van Chili “de beste plek op aarde is voor astronomie, dankzij de donkere luchten, de stabiele atmosfeer en het gunstige klimaat.” Dit “kostbare natuurlijke erfgoed” vertegenwoordigt een “onvervangbare wetenschappelijke hulpbron” die generaties astronomen heeft geholpen om de mensheid’s kennis van het universum te vergroten.
Het Paranal-observatorium is een van de vele astronomische observatoria in het noorden van Chili en herbergt enkele van de meest geavanceerde telescopen van deze tijd, waaronder de Very Large Telescope (VLT). Bovendien zal het de toekomstige Extremely Large Telescope (ELT) huisvesten, de grootste optische en infrarode telescoop ter wereld, die momenteel in aanbouw is.
Volgens een studie uitgevoerd door de ESO zou de bouw van het megaproject de lichtvervuiling met minstens 35% verhogen en verschillende negatieve effecten veroorzaken, zoals micro-trillingen die mogelijk het functioneren van sommige astronomische installaties belemmeren en een toename van atmosferische turbulentie.
In hun brief waarschuwen de wetenschappers dat deze impact “verwoestend zou zijn voor de ongerepte luchten van Paranal en de wereldwijde astronomie.” “De schade zou verder reiken dan de grenzen van Chili en de wereldwijde wetenschappelijke gemeenschap aantasten die afhankelijk is van de waarnemingen die in Paranal worden gedaan om fenomenen te bestuderen, van de vorming van planeten tot de oorsprong van het universum,” voegen ze eraan toe.
Tenslotte herinneren de experts eraan dat Chili in de afgelopen zes decennia “de wereldhoofdstad van de astronomie is geworden,” dankzij haar “pionierswetten ter bescherming van de donkere luchten, haar initiatieven voor publieke bewustwording en haar steeds sterker wordende astronomische gemeenschap.”
Een verzoek om commentaar aan het Ministerie van Wetenschap bleef vooralsnog onbeantwoord.
In juni sloten verschillende internationale astronomische observatoria zich aan bij een ongekende alliantie om de Raad van Donkere Luchten op te richten, met als doel de luchten van Chili te beschermen en “strategieën te coördineren en acties te formuleren tegen de opkomst van lichtvervuiling,” volgens een gezamenlijke verklaring van de betrokken instellingen.
Chili herbergt nu ongeveer 40% van de wereldwijde astronomische observatiecapaciteit en het wordt verwacht dat dit percentage tegen 2030 zal stijgen tot meer dan 60%.
